Odpowiedź ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej na interpelację nr 4724

Informacje pochodzą ze stron sejmowych.    http://www.sejm.gov.pl

w sprawie funkcjonowania w Polsce specjalnych instytucji certyfikujących stwierdzających spełnianie przed dany produkt wymogów zawartych w dyrektywach nowego podejścia 

  W odpowiedzi na przekazaną przy piśmie SPS-0202-4724/03 interpelację Pana Posła Józefa Cepila w sprawie funkcjonowania w Polsce specjalnych instytucji certyfikujących stwierdzających spełnianie przed dany produkt wymogów zawartych w dyrektywach nowego podejścia uprzejmie wyjaśniam:

Ad pytanie 1. Czy prawdą jest, jakoby jeszcze w kwietniu br. nie było w Polsce odpowiednich instytucji certyfikujących, tak jak podawała prasa?

Obecnie Polska nie dysponuje jednostkami notyfikowanymi, upoważnionymi do dokonywania oceny zgodności wyrobów w rozumieniu unijnego systemu oceny zgodności opartego na dyrektywach Nowego i Globalnego Podejścia, bowiem notyfikacja jednostek oceny zgodności Komisji Europejskiej i państwom członkowskim UE będzie mogła nastąpić w momencie zaistnienia odpowiedniej sytuacji prawnej. Istnieją tu 2 możliwości: akcesja Polski do UE lub wcześniejsze wejście w życie Protokołu do Układu Europejskiego o Ocenie Zgodności i Dopuszczaniu Wyrobów Przemysłowych (PECA).

Stosownie do postanowień ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. Nr 166, poz. 1360, z późn. zmianami) zainteresowane laboratoria, jednostki certyfikujące oraz jednostki kontrolujące mogą wystąpić do właściwego ze względu na przedmiot dyrektywy ministra lub kierownika urzędu centralnego o autoryzację, która stanowić będzie podstawę notyfikacji. Z wnioskami o autoryzację do dyrektyw leżących w gestii MGPiPS wystąpiło dotychczas 30 jednostek. Są to Instytuty, Biura, Centra i Laboratoria. Niektóre jednostki złożyły wnioski o autoryzację do wielu Dyrektyw; przykładowo Urząd Dozoru Technicznego złożył wnioski dla 7 Dyrektyw.

Trwają prace związane z autoryzacją/notyfikacją jednostek oceny zgodności. Odbyły się pierwsze posiedzenia Komisji Autoryzacyjnej w MGPiPS i podpisano 14 Protokołów dotyczących decyzji o autoryzacji dla rozporządzenia MGPiPS wdrażającego dyrektywę niskonapięciową, 8 Protokołów dotyczących decyzji o autoryzacji do rozporządzenia MGPiPS przenoszącego dyrektywę maszynową oraz 4 Protokoły dotyczące decyzji o autoryzacji jednostek w zakresie środków ochrony indywidualnej. Planowane jest zakończenie autoryzacji wszystkich jednostek, które zwróciły się z odpowiednimi wnioskami do Ministra GPiPS do końca listopada 2003 roku. Konieczna jest realizacja tego zadania także przez innych Ministrów odpowiedzialnych za autoryzację jednostek funkcjonujących w ramach wydawanych przez nich rozporządzeń wdrażających dyrektywy Nowego Podejścia (np. Minister Infrastruktury - dyrektywa o materiałach budowlanych, dyrektywy o kompatybilności elektromagnetycznej i końcowych urządzeniach radiowych, dyrektywy ˝kolejowe˝; Minister Zdrowia - trzy dyrektywy ˝medyczne˝).

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej jest odpowiedzialny za notyfikację jednostek Komisji Europejskiej, jednak autoryzacja musi być zrealizowana przez ministrów właściwych.

Niezależnie od działań mających na celu podpisanie i wejście w życie Protokołu PECA prowadzone są rozmowy z Komisją Europejską, mające na celu uzyskanie możliwości notyfikacji Komisji Europejskiej jednostek autoryzowanych przez właściwe organy RP w taki sposób, aby dysponowały one numerem identyfikacyjnym (i w razie konieczności figurowały na liście jednostek notyfikowanych publikowanej w Dzienniku Oficjalnym UE) przed 1 maja 2004 roku, co pozwoli na wcześniejsze korzystanie przez przedsiębiorców z usług jednostek autoryzowanych i uzyskanie odpowiednich certyfikatów z dniem uzyskania przez Polskę członkostwa w UE.

Ad pyt. 2. Czy wydano już rozporządzenie wykonawcze do ustawy o systemie oceny zgodności? Czy funkcjonują już jakieś instytucje certyfikujące?

Według stanu na dzień dzisiejszy przeniesionych zostało do prawa krajowego 14 dyrektyw nowego podejścia na 16 będących w gestii Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. W końcowym etapie postępowania legislacyjnego znajdują się dyrektywy: 2000/55 - efektywność energetyczna stabilizatorów do oświetlenia jarzeniowego oraz nr 90/384 - wagi nieautomatyczne.

W załączeniu przekazuję pełną informację o przeniesionych do prawa krajowego dyrektywach, które będą obowiązywać od dnia akcesji lub wejścia w życie Protokołu PECA.*)

Odnośnie drugiej części pytania, jak wyżej podano, w kraju nie funkcjonują własne jednostki notyfikowane, natomiast funkcjonują filie unijnych jednostek notyfikowanych, pośredniczące w uzyskiwaniu przez polskich przedsiębiorców odpowiednich certyfikatów za granicą, wystawianych przez spółki matki.

Ad pyt. 3. Czy wiadomo, ile docelowo ma być w Polsce takich instytucji?

Zgodnie z przyjętymi w Unii Europejskiej zasadami notyfikacji Państwa Członkowskie są odpowiedzialne za notyfikację jednostek realizujących zadania w zakresie procedur oceny zgodności, o których mowa w odpowiednich dyrektywach, gdy wymagane jest uczestnictwo strony trzeciej.

Z uwagi na fakt, że Państwo Członkowskie bierze na siebie odpowiedzialność wobec innych Państw Członkowskich i instytucji Wspólnoty za kompetencje notyfikowanych jednostek, to kompetencje te muszą być zweryfikowane. Weryfikacja taka opiera się o kryteria ustalone w odpowiedniej dyrektywie w połączeniu z podstawowymi wymaganiami i obowiązującą w danym przypadku procedurą oceny zgodności. Generalnie kryteria kompetencji przedstawione w dyrektywach obejmują:

• - dostępność personelu i sprzętu,

• - niezależność i bezstronność w stosunku do podmiotów bezpośrednio lub pośrednio związanych z wyrobem,

• - wiedzę techniczną personelu dotyczącą wyrobów i danej procedury oceny zgodności,

• - zachowanie tajemnicy zawodowej,

• - ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.

Stosownie do postanowień ww. ustawy o systemie oceny zgodności jednostki ubiegające się o autoryzację do notyfikacji powinny posiadać akredytację w zakresie zgodnym z wnioskowanym zakresem notyfikacji.

Biorąc pod uwagę podane wyżej wysokie wymagania w stosunku do jednostek ubiegających się o notyfikację, należy przypuszczać, że tylko część jednostek będzie w stanie spełnić te wymagania, co przekłada się na liczbę zgłoszonych wniosków o autoryzację od notyfikacji (jak podano wyżej - dotychczas zgłosiło się 30 jednostek).

Ad pkt. 4. Czy wiadomo wreszcie, jakie koszty będzie musiał ponieść polski przedsiębiorca w przypadku przeprowadzenia stosownej procedury certyfikacyjnej?

Koszty, jakie będzie musiał ponieść polski przedsiębiorca w przypadku przeprowadzenia stosownej procedury oceny zgodności, będą uzależnione od wielu czynników, między innymi takich, jak: typ wyrobu, charakter ryzyka związanego z tym wyrobem, rodzaj modułów, jakie znajdą zastosowanie w procesie oceny zgodności, liczba dyrektyw, którym wyrób podlega, stosowanie lub niestosowanie w procesie projektowania i/lub produkcji wyrobu norm zharmonizowanych itp. Zaznacza się, że również obecnie przedsiębiorcy ponoszą koszty związane z obowiązkową certyfikacją na znak bezpieczeństwa, co wynika z ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz. U. Nr 55, poz. 250, z późn. zmianami).

Podając powyższe wyjaśnienia, wyrażam przekonanie, że zawierają one wyczerpującą odpowiedź na postawione pytania przez Pana Posła Józefa Cepila.

Minister

Jerzy Hausner

Warszawa, dnia 30 września 2003 r.