Odpowiedź nr 2 na interpelację nr 7770

Informacje pochodzą ze stron sejmowych.    http://www.sejm.gov.pl

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na interpelację nr 7770

w sprawie wątpliwości co do zgodności z prawem unijnym zmian w rozporządzeniach dotyczących opłat za rejestrację i przegląd techniczny samochodów sprowadzanych z państw członków Unii Europejskiej

Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 19 lipca 2004 r. znak: SPS-0202-7770/04, przy którym przekazana została interpelacja Pana Posła Grzegorza Dolniaka w sprawie wątpliwości co do zgodności z prawem Unii Europejskiej zmian w rozporządzeniach określających wysokość opłat rejestracyjnych oraz opłat za przegląd techniczny samochodów sprowadzanych z obszaru państw - członków Unii Europejskiej, a także innych przepisów mających ograniczyć import samochodów używanych, w zakresie właściwości Ministra Finansów, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

   Ustawa z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 wraz ze zm.) stanowi, iż akcyzie podlegają wszystkie samochody osobowe przed ich pierwszą rejestracją na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, niezależnie od tego, czy zostały zakupione w kraju, nabyte wewnątrzwspólnotowo czy pochodzą z importu.

   Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego (Dz. U. Nr 87, poz. 825 wraz ze zm.) stawki akcyzy na samochody są zróżnicowane w zależności od pojemności silnika oraz wieku pojazdu. Stawki podatku akcyzowego na samochody osobowe w wieku do 2 lat od roku produkcji pojazdu rejestrowanego po raz pierwszy w kraju zależą wyłącznie od pojemności silnika. Progresja stawek podatku akcyzowego następuje po upływie 2 lat od roku produkcji samochodu, co oznacza, iż im starszy samochód, tym wyższy podatek akcyzowy, nie może on jednakże przekroczyć stawki akcyzy określonej w ustawie.

   Ponieważ progresywna stawka akcyzy dotyka w znacznie większym stopniu samochody używane, sprowadzane wewnątrzwspólnotowo i importowane, niż samochody nowe produkowane i sprzedawane w kraju, to mechanizm różnicowania stawek budzi kontrowersje, gdyż jest postrzegany jako ukryta forma dyskryminacji samochodów używanych sprowadzanych z innych krajów członkowskich UE. W świetle powyższego przepisu podkreślenia wymaga, iż mechanizm różnicowania stawek akcyzy na samochody osobowe, co do zasady jest jednakowy dla wszystkich samochodów niezależnie od kraju nabycia. Jednak w odniesieniu do pojazdów nabywanych wewnątrzwspólnotowo bądź importowanych, na ogół wieloletnich, mechanizm ten powoduje, iż takie samochody są obciążone wyższą stawką akcyzy w stosunku do samochodów krajowych sprzedawanych przed pierwszą rejestracją w kraju, które z reguły są samochodami nowymi.

   Pragnę poinformować, iż projekt ustawy o podatku akcyzowym był przedmiotem szerokich konsultacji międzyresortowych oraz społecznych.

   W trakcie uzgodnień zgłoszonych zostało szereg uwag, wśród których były również uwagi Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Uwagi te nie kwestionowały możliwości poboru podatku od samochodów osobowych, dotyczyły jedynie formalności i obowiązków, które podmiot zobowiązany był spełnić w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym samochodu. Zostały one uwzględnione w toku prac legislacyjnych i w konsekwencji zawarte w ustawie rozwiązania dotyczące akcyzy od samochodów zostały zaakceptowane przez UKIE.

   Zgodnie z prawem wspólnotowym samochody osobowe nie są wyrobami akcyzowymi zharmonizowanymi, w związku z powyższym zasady ich opodatkowania w państwach członkowskich nie są ujednolicone. W poszczególnych państwach stosowane są różne podatki i opłaty dotyczące samochodów osobowych (podatki z tytułu nabycia, zakupu lub rejestracji samochodu).

   Najbardziej popularnym rozwiązaniem funkcjonującym w wielu państwach Wspólnoty jest podatek rejestracyjny uzależniony od pojemności skokowej silnika. Poziom tych opłat występujących w krajach UE jest zróżnicowany, lecz w wielu krajach są to opłaty wysokie, które przykładowo wynoszą: w Belgii - od 62 do 4958 EURO, we Francji - 25 EURO x ilość KM, w Finlandii - 100 % wartości netto samochodu.

   Należy wyraźnie podkreślić, iż Ministerstwo Finansów nie otrzymało od Komisji Europejskiej pisemnych zastrzeżeń dotyczących kwestii opodatkowania podatkiem akcyzowym samochodów osobowych. W chwili obecnej dążąc do ujednolicenia zasad opodatkowania samochodów na wspólnym rynku, Komisja Europejska rozpoczęła szeroką konsultację publiczną w tej kwestii.

   Jednakże analizując przyjęte rozwiązania w zakresie stosowanych podatków i opłat rejestracyjnych w innych krajach UE, Ministerstwo Finansów rozważa możliwość zastąpienia dotychczasowego podatku akcyzowego podatkiem zależnym od obciążenia środowiska naturalnego bądź opłatą typu rejestracyjnego uzależnioną od pojemności skokowej silnika.

   W przypadku podatku rejestracyjnego zależnego od obciążenia środowiska naturalnego rozważane są dwie propozycje, tj. uzależnienia wysokości opłaty rejestracyjnej od normy spalania, którą dany pojazd spełnia lub uzależnienie wysokości tej opłaty od emisji dwutlenku węgla. To ostatnie rozwiązanie wzbudza duże zainteresowanie Komisji Europejskiej w związku z planami dotyczącymi obniżenia normy emisji tego gazu do środowiska przez pojazdy samochodowe. Jest ono jednak bardzo trudne do praktycznej realizacji, o czym może świadczyć, iż rozwiązanie to jest stosowane tylko w jednym kraju UE, tj. w Wielkiej Brytanii.

   Należy jednak dostrzec, iż wprowadzenie systemu opłat rejestracyjnych uzależnionych od pojemności silnika niesie również pewne zagrożenia związane z większym napływem do kraju samochodów używanych. Interes społeczno - ekonomiczny wymaga, aby kontrolować napływ do kraju wieloletnich, w złym stanie technicznym samochodów, co jest uzasadnione zarówno bezpieczeństwem ruchu drogowego, jak i kosztami utylizacji starych, wycofanych z eksploatacji pojazdów samochodowych.

   Należy zauważyć, iż pomimo krytyki obecnego systemu opodatkowania akcyzą samochodów, z danych statystycznych resortu wynika, iż w br. wystąpiło ożywienie na rynku samochodowym. W maju br. sprowadzono 51 tys. samochodów używanych, zaś w czerwcu aż 90 tys., co znalazło odzwierciedlenie we wpływach budżetowych. Według informacji służb celnych około 90% sprowadzanych samochodów ma więcej niż 8 lat i objęte są maksymalną 65 % stawką akcyzy. Wzrost ilości sprowadzanych do krajów samochodów wieloletnich (powyżej 8 lat) jest konsekwencją wejścia w życie rozporządzenia Ministra Infrastruktury znoszącego ograniczenie w rejestracji pojazdów niespełniających tzw. normy spalania EURO 2 w zakresie emisji zanieczyszczeń dla pojazdów sprowadzanych do kraju.

   Zatem teza, iż polski podatek akcyzowy w obecnym kształcie stanowi istotne obciążenie i ogranicza handel pomiędzy Polską a krajami UE nie znajduje potwierdzenia w danych statystycznych.

   Pozostaję z szacunkiem

   Podsekretarz stanu

   Wiesław Czyżowicz

   Warszawa, dnia 4 sierpnia 2004 r.