Jak wyznaczać termin następnego badania w przypadku......

Związek Powiatów Polskich

Starostowie i Prezydenci Miast

Wydziały Komunikacji - jednostki kontroli

Stacje Kontroli Pojazdów

Szanowni Państwo,

W związku z licznymi pytaniami:

1.      Jak wyznaczać termin następnego badania w przypadku, gdy właściciel pojazdu nie przedstawi go             w terminie podanym w Art. 81 ust 4 – cytat: Okresowe badanie techniczne samochodu osobowego, samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, motocykla lub przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t przeprowadza się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, następnie przed upływem 2 lat od dnia przeprowadzenia badania, a potem corocznie.... - w Ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.

2.      Jak wyznaczać termin następnego badania dla pojazdów sprowadzanych do Polski, zarejestrowanych po raz pierwszy za granicą.

Informuję, że pytanie zostało przekazane na spotkaniu z przedstawicielami Ministerstwa Infrastruktury w Łodzi w dniu 28 listopada 2003 r.

Przedstawiciel Ministerstwa Infrastruktury poinformował, że w Sejmie analizowana była legalność obowiązujących reguł postępowania w podanej normie prawnej zawartej w Art. 81. Stwierdzone zostało, że stosowanie podanych norm prawnych jest naruszeniem swobód obywatelskich.

W przypadku gdy właściciel pojazdu nie przedstawi go w terminie podanym w art. 81 ust 4 przy wyznaczaniu terminu następnego badania stosuje się zasadę wynikającą z K.p.a. art. 57 § 1. i § 4. , tzn. jeśli badanie techniczne lub data pierwszej rejestracji nastąpiły np. 28 listopada 2000 r. to następne badanie winno odbyć się dnia 28 listopada 2002 r. (najpóźniej do godz. 24.00). Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni. Podany przykład dotyczy okresu gdy właściciel pojazdu przeprowadza badanie po upływie 3 lat.

W związku z udzieloną odpowiedzią przedstawiamy nasze stanowisko w sprawie

W związku z wątpliwościami diagnostów co do sposobu wyznaczenia terminu następnego badania informuję, że ogólna reguła zapisana w art. 81 ust. 3 brzmi: “Okresowe badanie techniczne pojazdu jest przeprowadzane corocznie... Przepis szczegółowy, który ma zawsze pierwszeństwo przed przepisem ogólnym mówi: "... okresowe badanie techniczne samochodu osobowego, samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 t, motocykla lub przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 t przeprowadza się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, następnie przed upływem 2 lat od dnia przeprowadzenia badania a potem corocznie. Nie dotyczy to pojazdu ...... które podlegają corocznym badaniom technicznym ...".

Co do zasady – jeśli pojazd nie mieści się w ww. przepisie szczegółowym, ustanawiającym przywilej “trzyletności” i “dwuletności” (zamontowanie gazu, taxi, nauki jazdy ...) – to trwale traci prawo do tego przywileju i podlega corocznym badaniom, nawet po zdemontowaniu gazu, taxi itd. Utrata tego przywileju sprowadza pojazd do rytmu badań co 12 miesięcy, dla którego punktem “zero” jest data pierwszej rejestracji”. Np. nowy samochód osobowy zarejestrowany 13 listopada 2002 r. (w dowodzie rejestracyjnym termin następnego badania technicznego wyznaczony jest do 13 listopada 2005 r.) zaopatrzono w instalację gazową 10 listopada 2003 r., a w dniu następnym zgłoszono to w Wydziale Komunikacji. Urząd powinien wymienić dowód na nowy i wpisać termin następnego badania technicznego do dnia 13 listopada 2003 r. (czyli 12 m-cy od daty pierwszej rejestracji). Jeśli obywatel zgłosi ten fakt nie nazajutrz a w ustawowym terminie 30 dni, czyli do 10 grudnia 2003 r., to Urząd wymieni dowód, ale wpisze termin następnego badania technicznego do 13 listopada 2004 r. (kolejne 12 miesięcy od daty pierwszej rejestracji).

Analiza przepisu dowodzi też, że diagnosta po pierwszym badaniu pojazdu sprowadzonego z zagranicy wyznacza termin następnego badania za rok (lub za dwa lata). Nigdy za trzy lata od daty pierwszej rejestracji za granicą, bowiem ten termin został już raz “skonsumowany” przez poprzedniego użytkownika. Stan techniczny pojazdu, w jakim przedstawiono go diagnoście do badania nie może mieć wpływu na wyznaczany termin, bowiem terminy te wynikają z ustawy, a nie z subiektywnej oceny diagnosty.

Przy wyznaczaniu terminu następnego badania stosuje się zasadę wynikającą z K.p.a. art. 57 § 1. i § 4., tzn. jeśli badanie techniczne lub data pierwszej rejestracji nastąpiły np. 13 listopada 2000 r. to następne badanie winno odbyć się 13 listopada kolejnego roku (najpóźniej do godz. 24.00). Reguła ta obowiązuje również jeżeli tak wskazany dzień jest ustawowo wolny od pracy.

W przypadku wyznaczenia przez diagnostę terminu badania technicznego niezgodnie z regułami – badanie techniczne wykonane w nieprawidłowo wyznaczonym dniu nie może być uznane za ważne, oczywiście gdy nastąpi przekroczenie terminu. Np. jeśli diagnosta wyznaczy termin badania do dnia 14 listopada, a powinien wyznaczyć dzień 13 listopada, to dnia 14 listopada od godz. 0.00 pojazd nie ma ważnego badania technicznego. W przypadku, gdyby wywołało to negatywne skutki dla właściciela pojazdu (np. uchylenie się ubezpieczyciela od przyjęcia odpowiedzialności za szkodę komunikacyjną), odpowiedzialność cywilną za skutki ponosi diagnosta, na którym spoczywa obowiązek prawidłowego wyznaczania terminów.

Oceniając wydaną normę prawną zawartą w art. 81 w zakresie naruszenia swobód obywatelskich, należy przyjąć zasadę, że właściciel pojazdu nie powinien być karany, jak również nagradzany, gdy nie przedstawi go do badania w wyznaczonym terminie. Podstawą wyznaczania następnego terminu badania pojazdu winna być data pierwszej rejestracji. Jeśli właściciel pojazdu po wyznaczonym terminie przedstawił go do badania przed upływem 4 lat od daty pierwszej rejestracji, pojazd powinien podlegać badaniom corocznym. Podana reguła nie narusza swobód obywatelskich, niestety na dzień dzisiejszy nie jest normą prawną.

Szanowni Państwo moralna ocena prawa nie ma wpływu na jego obowiązywanie, dlatego należy stosować zasadę - jeśli pojazd nie mieści się w przepisie szczegółowym, ustanawiającym przywilej “trzyletności” i “dwuletności”, to trwale traci prawo do tego przywileju i podlega corocznym badaniom.

Stanowisko przedstawione w omawianym zagadnieniu oparłem na podstawie dostępnych źródeł i wydanych aktach prawnych oraz przeprowadzonych rozmowach telefonicznych, nie stanowią podstawy do uznania ich za oficjalne. Udzielone wyjaśnienia być może pomogą w podejmowaniu właściwych decyzji.

Z wyrazami szacunku

Grzegorz Krzemieniecki